31 Augustus 2017

Lieve mensen,

Vind je jezelf een Held?
… 🙂
Misschien zie je nu direct iemand voor je of roept het woord ‘held’ een bepaald gevoel in je op.
Want wat of wie is eigenlijk een held in jouw beleving? En wat heb je er voor nodig om een held te zijn?
Associeer je het met kracht en heldhaftige daden, met lef en zichtbaarheid of met opoffering en hulpvaardigheid? Is een held re-actief of pro-actief of misschien zelfs non-actief?
Er bestaan maatschappelijke antwoorden en persoonlijke antwoorden.

Bij Yoga gaat het altijd om de persoonlijke weg naar binnen. Om van daaruit weer naar buiten te treden. En vervolgens weer te reflecteren op de effecten van jouw handelen. En zo voort, en zo voort…

Vorige week en ook deze week beoefenen we de Heldhouding, de Virabhadrasana.
Net als andere stevige of lenige houdingen spreekt deze asana tot de verbeelding en zie je haar dan ook regelmatig voorbij komen als je ‘googlet’ op ‘yoga’.
Terwijl de uitdaging misschien nog wel het meest in de kwetsbaarheid van de oefening ligt.

De naam van de asana komt uit het Sanskriet: Vira betekent held; Bhadra betekent uitstekend, voorspoedig, gezegend.
Virabhadra is een held ontstaan uit de woede van Shiva, god van de vernietiging. Het verhaal gaat dat koning Daksha een offerritueel organiseerde waarbij hij ook alle goden behalve Shiva uitnodigde. Daksha was het er namelijk niet mee eens dat zijn dochter Sati Shiva had uitgekozen als haar man.
Ondanks dat ook zij niet was uitgenodigd, ging Sati naar het feest om vervolgens in een verhitte discussie met haar vader te komen. Dit laaide het vuur in haar op. Een vuur en woede die een vernietigende vorm aannam en Sati uiteindelijk zelf verbrandde.
Shiva voelde dit en ontstak zelf in een nog grotere woede en voerde een dans van vernietiging uit. Daarbij trok hij een lok haar uit zijn hoofd en gooide deze op de grond. Daaruit rezen Virabhadra (mannelijke vorm) en Bhadrakali (vrouwelijke vorm), twee machtige helden die de gasten van het feest doden en Daksha onthoofden.
Later, tot rust gekomen en in staat om te vergeven, herstelde Shiva de schade en bracht de gedoden weer tot leven. Zelfs de manipulerende Daskha kreeg een tweede kans en een nieuw geiten (!) hoofd. Laatstgenoemde had zijn les geleerd en werd toegewijde leerling van Shiva.

De uitleg van dit mythologische verhaal en de Heldhouding is dat wanneer je iets wilt en dat probeert te verkrijgen, je voorbij het materiële en het egoïstisch dient te kijken. Handel je zonder de geesteskant en het hart er bij te betrekken, dan bouw je je verlangen op los zand en op eigen belang.
Dat maakt de Heldhouding ook zo veelzijdig en uitdagend in mijn beleving.
Van buitenaf lijkt het een puur krachtige houding, Maar tijdens het beoefenen merk je ook de kwetsbaarheid er van. Immers, de handen en armen zijn uitgestrekt, opgericht, waardoor je je moeilijk kunt verdedigen en je de meest kwetsbare en zachte delen van je lichaam openstelt.
Juist voor mensen die wat teruggetrokken, in zichzelf gekeerd en angstig zijn, maar ook voor mensen die tijdelijk in een kwetsbare periode terecht zijn gekomen, is de Heldhouding een mooie asana.
Zéker als je deze met aandacht opbouwt. Met aandacht namelijk voor de gronding: door je eerst te verbinding met de zwaartekracht en het zwaartepunt in jou. Zo blijft het gewicht tijdens de dynamische en statische beoefening steeds in beide voeten en verbind je het bekken met de grond onder je. Vergelijk het met de basishouding bij judo of karate: de basis van kracht en dynamiek ligt in de stabiliteit van het staan ín je kracht. En dat laatste is geen tegeltjeswijsheid. Kracht ontstaat vanuit ontspanning en vertrouwen. In het bekken, daar woon je. Door te ont-spannen word je lichaam én geest soepel en veerkrachtig. In staat om alert te reageren zonder dat je omvalt.

Ook agressie en boosheid zijn emoties die nut hebben. Als je in staat bent je boosheid onder ogen te zien, deze te richten op de juiste onrechtvaardigheden, dan handel je vanuit verantwoordelijkheid en transformeer je boosheid in een vormende energie.
In de Heldhouding toon je de borst waar ook het hart huist. Kwetsbaar en krachtig. Dienstbaar aan het grote geheel. Als een gezegend mens.
Als je een asana en welke andere yoga-oefening op een dergelijke wijze beoefent, dan gaat het voorbij fysieke weerstanden of belemmeringen. Dan kruip je in dit geval letterlijk in de huid van jóuw held. En ervaar je in alle eerlijkheid: oefen ik vanuit het ego (Wil ik per sé zo hoog en zo diep mogelijk? Vind ik het doodeng, denk ik dat ik het niet kan of vind ik mezelf maar een slap figuur?) of oefen ik vanuit de basis en het hart (kan ik me ontspannen in deze houding, voel ik me trots en stabiel, precies zoals het NU is en van waar ik NU sta?).

Yoga gaat verder dan de puur fysieke beoefening. En ín die fysieke beoefening leer je jezelf kennen.

Ben jij een Held?