8 juni 2017

8 juni 2017

Lieve mensen,

In de vorige nieuwsbrief noemde ik de Yoga Sutra’s van Patanjali.
Daarin wordt onder andere het Achtvoudig Pad van Yoga beschreven. Nu kun je een pad lineair bekijken: een weg die je van A naar B brengt.
Of je bekijkt het cyclisch. Als een pad al recht is, dan is dat vaak ontworpen door de mens om een doel of richting te dienen. Of het is een ingesleten patroon dat je bijvoorbeeld bij dieren ziet: de standaard route die ze lopen richting water, voeding of nest.
Er van uitgaande dat alles veranderlijk is, leert de ervaring dat waar een pad eindigt er nieuwe doelen in het zicht komen. Staande op dat uitzichtpunt reikt de blik ver en borrelt er nieuwsgierigheid op naar wat er achter die horizon ligt.
Ook zal iedereen die weleens een pad bewandelt – letterlijk en figuurlijk – ervaren dat er vele zijwegen blijken te zijn en dat het pad lang niet zo recht loopt als op het eerste gezicht leek.

Zo is het ook met het Achtvoudig Pad. Zou je het als een optelsom zien, dan zou er makkelijk een hiërarchie ontstaan: 1 leidt tot 2, leidt tot 3 en uiteindelijk tot het ‘hoogste’ doel. Alsof daarna de eerdere stappen er niet meer toe doen of dat bij het bereiken van het hoogste (verlichting, eenheid) het werk gedaan is.
Nu kan ik alleen spreken vanuit mijn eigen ervaring en van waar ik nu sta, anders wordt het boekenwijsheid en louter theorie. In mijn beleving is alles cyclisch, zonder begin of eind. En om dat uit te leggen, kom ik altijd bij mijn grootste en zuiverste guru (leraar): Pachamama, Moeder Aarde, de Natuur.
Op dit moment staat alles in volle bloei. Waar eerst nog kale aarde was, is inmiddels van alles uit de grond ontsproten. Die cyclus van ontkiemen, groeien, bloeien, vrucht dragen, afsterven om weer opnieuw te ontkiemen, daar is de Mens onderdeel van.

Onlangs las ik een bericht over een opgraving in Noord-Amerika. Archeologen hadden een kleine aardewerken pot gevonden. Ooit begraven door de inheemse bevolking, waarschijnlijk als achtervang voor tijden met een mindere oogst. Want in de pot bleken zaden te zitten van honderden jaren oud.
En je raadt het al: eenmaal in vruchtbare aarde geplant kwamen ze alsnog uit om grote pompoenen te dragen.
Die groeikracht van wat ogenschijnlijk dood is….

Als je het Achtvoudig Pad als een dergelijke cyclus benadert, dan maakt het niet uit waar je instapt bij Yoga of met welke verwachtingen. Begin je met het een, dan wordt uiteindelijk het andere ook aangesproken.
Wat zijn dan de acht onderdelen van Yoga?
Yama, Niyama, Asana, Pranayama, Pratyahara, Dharana, Dhyana en Samadhi.
Kort gezegd zijn de eerste twee de ‘do’s’ en ‘don’ts’ voor de mens: die dingen die je als mens wel en juist niet kunt doen om goed voor jezelf en de wereld om je heen te zorgen. Universele leefregels dus.
*Asana’s spreken het fysieke lichaam aan door allerlei houdingen aan te nemen om het lichaam(stelsel) gezond te houden.
*Pranayama’s zijn adembeheersingstechnieken.
*Pratyahara is het terugtrekken van de zintuigen (reuk, smaak, zicht, gehoor, tast).
*Dharana is concentratie, volledige aandacht.
*Dhyana is meditatie.
*Samadhi is contemplatie, eenheid, ‘Bliss’.

Stel, je begint aan de beoefening van yoga vanuit een fysieke behoefte en/of klacht. Dan begin je met bewegingen (asana’s) waarbij je de adem (pranyama’s) tegen zal komen. Langzaam word je je meer bewust van hoe je handelt, denkt, leeft en welke effecten dat heeft op jouw fysieke toestand. Wellicht wordt het tijd om wat oude patronen overboord te gooien…
Maar hoe doe je dat? Door bewustwording, vertraging, bezinning en: oefenen.
Of je wilt leren mediteren om meer tijd te maken voor jezelf, stil te staan bij jouw Leven en eventuele keuzes die je nodig hebt. Dan onderzoek je verschillende meditatiemethodes. En blijkt dat het nog knap lastig is om stil te zitten. Je lijf protesteert, de Monkey Mind blijft maar brabbelen, enz., enz….
Dan kunnen ademoefeningen helpen om kalmer in het denken te worden. En asana’s om het lichaam soepel te maken en voor te bereiden op het zitten.

In notendop hoe verschillende stappen nodig zijn om een reis te maken, te ervaren en te doorleven om weer door te groeien. Te groeien naar de essentie. Want die essentie ís.
Je kunt niets of niemand anders zijn dan wat in de kern besloten ligt.
Alle benoemde stappen zijn stappen om af te pellen: af te pellen wat aangeleerd is, afleidt van de kern of overlevingspatronen zijn geworden.

Bij de kinderyoga die ik geef en in de aandachtstrainingen op scholen (Stiltepunt) staat de Boom als symbool centraal.
Omdat ik van bomen houd 😉 en omdat het een herkenbaar symbool is voor iedereen.
Nu vond ik een tijd geleden een beschrijving naar mijn hart van het Achtvoudig Pad.
In de volgende nieuwsbrief (sneller dan je denkt!) zal ik mijn vertaling hiervan meegeven. Daarin zal ik de acht stappen nog meer verduidelijken.